De activiteit die we slaap noemen
De meeste mensen zien slaap als een tijd van heerlijke inactiviteit. Maar uit onderzoek blijkt dat slaap een zeer actieve toestand is. We bewegen de hele nacht om een goede circulatie te behouden – wat normaal is en helpt om een goede circulatie te behouden. Ons lichaam geeft belangrijke hormonen af tijdens het slapen. Ons immuunsysteem start opnieuw op. En de hersenen voeren belangrijke huishoudelijke taken uit.
De twee slaapfases
De twee 'slaaptoestanden' zijn: REM, wat staat voor Rapid Eye Movement; en NREM, of non-Rapid Eye Movement.
NREM
Als we in slaap beginnen te vallen, beginnen we met de NREM-slaap. De NREM-slaap bestaat uit alle vier de slaapstadia. De REM-slaap komt echter periodiek voor tijdens de cyclus.
REM
Komt ongeveer 90 minuten nadat we in slaap zijn gevallen voor het eerst voor en komt dan ongeveer elke 90 minuten terug, en wordt later in de nacht steeds langer.
- Voorziet de hersenen en lichaam van energie
- Ondersteunt de prestaties overdag
- De hersenen zijn actief en we dromen
- Ogen gaan heen en weer
- Lichaam wordt immobiel omdat spieren worden uitgeschakeld
REM a Little Dream for Me
REM dankt zijn naam aan de heen-en-weer-gaande oogbewegingen die in dit slaapstadium voorkomen. REM wordt ook gekenmerkt door een plotseling en dramatisch verlies van spierspanning. In feite zijn de skeletspieren tijdens de REM-slaap verlamd. Dit stadium wordt gekenmerkt door een hersengolfactiviteit die vergelijkbaar is met die van iemand die wakker is, en dit is het slaapstadium waarin dromen voorkomen. De REM-slaap werd voor het eerst door onderzoekers gedocumenteerd in 1953. Omdat dromen een belangrijk onderwerp waren binnen de psychologie, werd deze ontdekking als baanbrekend beschouwd. Deze passage komt uit hun verslag:
De levendige herinnering die midden in de nacht kon worden opgewekt wanneer een proefpersoon wakker werd gemaakt terwijl zijn ogen snel bewogen, was niet minder dan wonderbaarlijk. Het [leek] ... een spannende nieuwe wereld te openen voor de proefpersonen die voorheen alleen maar vage herinneringen hadden na het opstaan. Nu, in plaats van misschien één vluchtige glimp in de droomwereld per nacht, konden de proefpersonen worden ondervraagd in het midden van maar liefst tien of twaalf dromen per nacht.
(Dement, 1978, p. 37; geciteerd in Pinel, 1993)
While You Were Sleeping
Tijdens de diepe stadia van de NREM-slaap (stadia 3 en 4) herstelt en regenereert het lichaam weefsels, bouwt het botten en spieren op, en lijkt het immuunsysteem te versterken. Naarmate we ouder worden, slapen we lichter en krijgen we minder diepe slaap. Veroudering wordt ook in verband gebracht met kortere slaapperioden, alhoewel uit onderzoeken blijkt dat de hoeveelheid slaap die nodig is niet afneemt met de leeftijd. Als de slaap onderbroken wordt, heeft het lichaam niet de tijd om alle fasen te doorlopen die nodig zijn voor spierherstel, geheugenconsolidatie en de afgifte van hormonen die de groei en de eetlust regelen. En dus kunnen we ons als we wakker worden minder goed concentreren, beslissingen nemen, of volledig inzetten voor school, werk en sociale activiteiten.